Kościół św. Franciszka w Porto to w jakiś sposób budowla wyjątkowa w Porto. Jest to nie tylko jedna z najpiękniejszych budowli gotyckich w całym Porto, ale też jedno z najbardziej niezwykłych wnętrz obiektów sakralnych w całej północnej Portugalii. Wnętrze Kościoła św. Franciszka w Porto może wręcz przytłaczać niektórych – ilość zdobień, złoceń i różnych stylów architektonicznych robi ogromne wrażenie. Do tego przepiękne przedstawienie Drzewa Jessego. Na pewno jest to jeden z tych obiektów, które zdecydowanie warto wpisać na listę miejsc najciekawszych zabytków w Porto.
Poznajcie zatem ten niezwykły obiekt, sprawdźcie sami na zdjęciach, dlaczego nas tak oczarował i dlaczego oczarowuje każdego roku tysiące turystów z całego świata. Poniższy przewodnik przedstawia historię Kościoła św. Franciszka w Porto, podaje aktualne godziny otwarcia oraz cenę biletów (2021). Znaleźć tutaj również można podpowiedzi, co do ciekawych atrakcji turystycznych i zabytków w pobliżu.
Kościół św. Franciszka w Porto – historia
Franciszkanie w Porto swój pierwszy kościół wybudowali w 1244 roku i był on dedykowany św. Franciszkowi z Asyżu. Pierwszy kościół okazał się jednak z czasem za mały. W 1383 roku, pod patronatem króla Ferdynanda I, Zakon Franciszkanów w Porto zaczął budowę nowego, większego kościoła. Budowa zakończyła się ok. roku 1425, kiedy to powstała obecna świątynia św. Franciszka (Igreja de São Francisco, bo tak brzmi portugalska nazwa tego kościoła).
Kościół św. Franciszka został wybudowany w stylu gotyckim, w charakterystyczny skromny sposób, typowy dla zakonów żebraczych tamtych czasów. Do naszych czasów ogólna gotycka struktura kościoła nie została zmieniona w większym stopniu, co czyni obecnie Kościół św. Franciszka jednym z najlepszych przykładów architektury gotyckiej w Porto.
W XV i XVI wieku znane i bogate rodziny z Porto wybierały bardzo chętnie Kościół św. Franciszka, jako miejsce swojego pochówku, czyniąc go swoistym panteonem. Z czasem do zewnętrznej bryły kościoła dodano barokowy portal na głównej fasadzie, który dziś interesująco współgra z gotyckimi elementami świątyni (np. dużą rozetą). Dużemu przeobrażeniu uległo jednak w XVIII wieku wnętrze kościoła, kiedy to większość kościoła – ściany, filary, boczne kaplice udekorowano techniką talha dourada w barokowym stylu. To właśnie wnętrze kościoła sprawia, że kościół jest taki wyjątkowy i na długo zapada w pamięć.
Kościół świętego Franciszka w Porto – zwiedzanie (2021)
Zanim zacznie się jeszcze zwiedzanie Kościoła św. Franciszka, warto przyjrzeć się jego bryle zewnętrznej. Główna fasada kościoła posiada dużą gotycką rozetę. Jest to jedyny gotycki element z tej części budowli, który pozostał z pierwotnej budowli. Zachodni portal jest obecnie wykonany w stylu barokowym, składa się on z dwóch poziomów, skręconych kolumn i figury św. Franciszka.
Południowy portal, wykonany w stylu gotyckim, ozdobiony pentagramem, serią gotyckich archiwolt. Samo wnętrze Kościoła św. Franciszka w Porto to trzy nawy, z podwyższoną nawą główną. Wyróżnia się w nim transept oraz absyda z trzema kaplicami. Przecięcie się naw jest oświetlone przez duże okna transeptu i głównego ołtarzu.
Zwiedzając wnętrze Kościoła św. Franciszka warto zwrócić na polichromowaną figurę św. Franciszka z XIII wieku, która znajduje się w barokowym ołtarzu tuż przy wejściu. Jest to pozostałość po pierwszym kościele, który w 1383 roku został zastąpiony przez obecną budowlę.
Z racji tego, że w XV i XVI wieku wiele prominentnych rodzin z Porto wybrało sobie Kościół św. Franciszka, jako swój panteon, zwiedzając tą świątynie warto przyjrzeć się bliżej kaplicom ufundowanym przez te kaplice. Blisko wejścia znajduje się stary panteon rodziny Luís Álvares de Sousa z gotyckim portalem, na którym znajduje się herb rodziny. Sam ołtarz jest już wykonany w stylu barokowym. W prawym ramieniu transeptu znajduje się inna interesująca kaplica – Kaplica św. Jana Chrzciciela (Capela de São João Batista). Pochodzi ona z 1534 roku i została ufundowana przez rodzinę João Carneiro. Kaplica zachwyca sklepieniem żebrowym w stylu manuelińskim, a jej głównym projektantem był Diogo de Castilho. W barokowym ołtarzu w kaplicy zobaczyć można XVI-wieczne przedstawienie chrztu Chrystusa.
Jednak tym, co najbardziej zachwyca w ogromnie bogactwa wnętrza Kościoła św. Franciszka w Porto, jest ołtarz w północnej nawie przedstawiający Drzewo Jessego. Co to takie Drzewo Jessego (Árvore de Jessé)? Jest to artystyczne wyobrażenie drzewa genealogicznego Chrystusa. Źródłem nazwy i motywu jest proroctwo z Księgi Izajasza, które głosi o nadejściu Mesjasza “Wyrośnie różdżka z pnia Jessego, wypuści się odrośl z jego korzeni”. Chrześcijanie odnoszą ten fragment właśnie do osoby Jezusa Chrystusa
Drzewo Jessego w Porto to polichromowane dzieło wykonane przez Filipe da Silva i António Gomes w latach 1718-1721. Drzewo przedstawia dwunastu królów Judy wywodzących się z rodu Jessego. Na samym szczycie znajduje się Józef oraz Matka Boska z Jezusem. W niszach znajdują się figury św. Anny i Joachima (matki i ojca Marii) oraz czterech doktorów Zakonu Franciszkanów, którzy pisali o Niepokalanym Poczęciu.
Kościół i Muzeum św. Franciszka w Porto – bilety i wstęp (2021)
Bilet do Kościoła św. Franciszka w Porto kosztuje 7,5 € (cena aktualna na 2021 rok). Posiadacze karty turystycznej Porto Card mają 25% zniżki. Bilet upoważnia również do odwiedzanie Muzeum Trzeciego Zakonu św. Franciszka w Porto (wraz z katakumbami) oraz Domu Trzeciego Zakonu św. Franciszka.
Porto i Kościół św. Franciszka – godziny otwarcia
Kościół św. Franciszka w Porto oraz Muzeum Trzeciego Zakonu św. Franciszka w Porto są otwarte każdego dnia roku w godzinach:
- listopad – luty: 9.00-17.30
- marzec – czerwiec i październik: 09.00-19.00
- lipiec – wrzesień: 9.00-20.00
Jedynie dzień, kiedy kościół jest zamknięty w ciągu roku, to 25 grudnia. Godziny mogą ulec zmianie – aktualne godziny zawsze będą podane na oficjalnej stronie: www.ordemsaofrancisco.pt >>>.
Igreja de Sao Francisco w Porto – dojazd
Kościół św. Franciszka znajduje się w ścisłym turystycznym centrum Porto, więc najłatwiej tutaj dostać się po prostu spacerem z innych miejsc centrum. Korzystając z komunikacji miejskiej do kościoła można się dostać:
- Autobusami STCP 1M, 500, 900, 901, 906, ZM, ZR i 10M, które zatrzymują się w pobliżu świątyni.
- Tramwajem nr. 1, który zatrzymuje się na R. Nova da Alfândega.
- Najbliższa stacja metra w stosunku do Kościoła św. Franciszka, to stacja „São Bento” na żółtej linii metra.
- Podziemny parking dla samochodów znajduje się pod placem Praça do Infante D. Henrique. Jest to parking płatny.
Świątynia św. Franciszka w Porto – atrakcje i zabytki w pobliżu, czyli co jeszcze warto zobaczyć w okolicy?
Na przeciwko głównego wejścia do Kościoła św. Franciszka znajduje się Kościół Trzeciego Zakonu św. Franciszka (Igreja da Ordem Terceira de São Francisco). Powstał on w stylu neoklasycystycznym pod koniec XVIII wieku, choć budowa rozpoczęła się już w 1692 roku. Głównym architektem był Włoch Luigi Chiari, który zaimplikował w kościele elementy włoskiego stylu klasycznego. Obecnie w kościele mieście się Muzeum Trzeciego Zakonu św. Franciszka w Porto (Museu da Venerável Ordem Terceira de S. Francisco), w którym zobaczyć i zwiedzić można katakumby. W katakumbach tych chowano członków bractwa, aż do roku 1845. Spacer wśród korytarzy katakumb robi duże wrażenie!
Prostopadle do Kościoła św. Franciszka znajduje się Dom Trzeciego Zakonu św. Franciszka w Porto (Casa do Despacho da Ordem Terceira de São Francisco). Dom ten powstał w latach 1746-1752 według projektu Nicolau Nasoni. Jest to trzykondygnacyjny budynek, w którym zobaczyć można dawne pomieszczenie zakonne. Są one ozdobione wieloma obrazami i rzeźbami.
Jednak miejscem, które koniecznie trzeba zobaczyć w tej części Porto jest słynny Pałac Giełdy (Palácio da Bolsa). Za neoklasycystyczny projekt Pałacu Giełdy odpowiedzialny był architekt Joaquim da Costa Lima. Prace nad tym niezwykłym budynkiem ukończono w 1910 roku, choć działalność obiektu została zainaugurowana już w 1891 roku. Wnętrze Pałacu Giełdy jest bogato zdobione i zawiera wiele ciekawych sal. Najciekawsza ze wszystkich sal jest Sala Arabska (Salão Árabe). Została ona zaprojektowana przez architekta Gustavo Adolfo Gonçalves de Sousa, który projektując wystrój sali inspirował się pałacem w hiszpańskiej Alhambrze.
Z Kościoła św. Franciszka w Porto blisko też do Domu Henryka Żeglarza (Casa do Infante) mieszczącego się przy Rua da Alfândega. Jest to jeden z najstarszych budynków w mieście, a tradycyjne uważa się go za miejsce narodzin Henryka Żeglarza. Przez wieki budynek pełnił różne role – był tutaj m.in. urząd celny oraz magazyny. Obecnie w tym miejscu znajduje się muzeum poświęcone historii tego miejsca. Stąd też blisko do jednego z najbardziej urokliwych miejsc Porto, czyli położonego nad rzeką kolorowego deptaku Cais da Ribeira z wieloma barami, restauracjami i knajpkami.
Kościół św. Franciszka w Porto – adres i dane kontaktowe
Adres: Rua do Infante Dom Henrique, 4050-297 Porto
Telefon: +351 222 062 125
E-mail: museu@ordemsaofrancisco.pt
WWW: www.ordemsaofrancisco.pt
1 komentarz. Przeczytaj je poniżej lub dodaj kolejny
Porto: Co trzeba zobaczyć i spróbować w Porto? Nie wyjeżdżaj bez... napisał/a:
[…] czaruje i sprawia, że nie jesteśmy w stanie oderwać wzroku od zdobień jest bez wątpienia Kościół św. Franciszka w samym centrum Porto. Większość kościoła – ściany, filary, boczne kaplice udekorowano […]