Most Luis I w Porto, czyli po polsku most Ludwika I, to najsłynniejszy most w całym Porto, jak i nie w całej Portugalii. Jedna z niewątpliwych ikon Porto i najbardziej znanych zabytków w centrum historycznym Porto. Most Ludwika I na trwałe już wpisał się w krajobraz Porto i Vila Nova de Gaia, jest jedną z tych atrakcji turystycznych, które koniecznie trzeba zobaczyć podczas zwiedzania Porto. Most Luis I gości nie przypadkowo gości na wielu pocztówkach i zdjęciach z Porto – jest piękny, charakterystyczny i potężny. Każdy polski przewodnik po Porto i nie tylko poświęca mu wiele uwagi – nie inaczej mogłoby również być na stronie infoporto.pl
Zapraszamy do poznania zatem tego najsłynniejszego mostu w Porto. Poznajcie historię, architekturę, dane techniczne Ponte de D. Luís w Porto. Do tego na końcu wpisu znajduje się również duża galeria zdjęć prezentujących most Ludwika I z każdej perspektywy, w dużych i małych detalach, abyście mogli poznać jego piękno, zanim jeszcze udacie się do Porto. Podpowiadamy również co można zobaczyć ciekawego w okolicach tej ikony Porto.
Most Ludwika I w Porto (po portugalsku Ponte de D. Luís lub Ponte Luiz I) to most łączący Porto z miastem Vila Nova de Gaia, jeden z sześciu mostów łączących te dwa miasta w północnej Portugalii. Jego budowa trwała w latach 1881 i 1886, a przebiega on nad rzeką Douro. Most bardzo szybko stał się jednym z symboli miasta. W momencie ukończenia był najdłuższym tego typu mostem na świecie.
Most Ludwika I w Porto – historia
W 1879 roku słynny Gustave Eiffel przedstawił projekt konstrukcyjny mostu nad rzeką Douro. Projekt ten zakładał budowę jednopoziomowego mostu, jednak został on odrzucony ze względu na szybki rozwój mostu i potrzebę budowy mostu dwukondygnacyjnego, który ułatwiłby transport między brzegami rzeki Douro.
Rok 1880 przyniósł ogłoszenie konkursu na projekt dwukondygnacyjnego mostu, który spiąłby brzegi Douro między Porto i Vila Nova de Gaia. Do konkursu zgłoszono 11 projektów. Wybrano projekt towarzystwa Société de Construction de Willebroek. Autorem projektu był niemiecki inżynier Théophile Seyrig, właściwie François Gustave Théophile Seyrig, jeden z uczniów Eiffela.
Budowa rozpoczęła się 21 listopada 1881 roku, a uroczysta inauguracja mostu nastąpiła 31 października 1886 roku. Podczas ceremonii otwarcia most Ludwika I został uroczyście poświęcony przez biskupa D. Américo. Początkowo za przejazd mostem była pobierana opłata, a od 1 stycznia 1944 roku most wszedł w skład infrastruktury miasta Porto i jego przekraczanie jest bezpłatne.
W 1908 roku przez most zaczęły kursować elektryczne tramwaje, które kursowały mostem, aż do 1959 roku. W latach 1959-1993 przez most przejeżdżały trolejbusy z Porto. Jednak podstawową funkcją mostu było usprawnienia ruchu samochodowego, który kursował przez obydwa poziomy mostu, aż do 2003 roku. Wtedy to górny poziom mostu Luis I zamknięto dla ruchu samochodowego, w celu przystosowania tego poziomu do infrastruktury metra w Porto. Od 2005 roku przez góry poziom przejeżdża linia D metra oraz poprowadzono po dwóch stronach chodnik dla pieszych.
Most Ponte Luiz I w Porto – architektura i dane konstrukcyjne
Most Ludwika I wykonany jest z żelaza. Posiada on dwa poziomy o różnej długości. Dolny poziom ma 172 metry długości (564 stóp), a górny poziom 395,25 metra długości (1 297 stóp). Spina je potężny metalowy łuk o długości 172,5 metrów. Dodatkowe wzmocnienie konstrukcyjne stanowią metalowe filary między dwoma poziomami. Centralny łuk zmniejsza swoją grubość ku środkowi mostu.
Obydwa poziomy mostu posiadają oświetlenie oraz są wylane asfaltem. Łączna wysokość mostu to 45 metrów. Szacuje się, że most Ludwika I w Porto ważny łącznie 3045 ton! W całości wykonany jest on z żelaza, a jego konstrukcja osadzona jest w granitowym brzegach rzeki Douro. Dolne poziomy mostu Luisa I łączą nadbrzeże Cais da Ribeira w Porto z Avenida Diogo Leite w Vila Nova de Gaia, a góry poziom odpowiednio Avenida Vímara Peres z Avenida da República.
Ponte de D. Luís w Porto – godziny otwarcia i wstęp
Most Ludwika I jest ogólnodostępny dla wszystkich i jest on otwarty przez 24h na dobę. Na przejazd mostem lub jego przejścia nie są pobierane żadne opłaty.
Most Luisa I w Porto – dojazd
Do mostu Ludwika I w Porto najlepiej dostać się spacerem z centrum historycznego Porto. Dojście z większości zabytków historycznych centrum Porto wpisanego na listę UNESCO zajmie od 5 do 10 minut. Osoby korzystające z komunikacji miejskiej mogą do mostu Luis I dostać się:
- Metro w Porto obsługuję żółtą linię (oznaczona literą D), która przejeżdża przez most. Najbliższe stacje metra w stosunku do mostu Ludwika I to “São Bento” w Porto oraz “Jardim do Morro” w Vila Nova de Gaia.
- Wygodna może być również winda Funicular dos Guindais, która kursuje między Ribeirą, a Batalhą. Koszt przejazdu windą to 2,50 €/jedna podróż.
- Autobusy, który zatrzymują się w pobliżu mostu Luis I to autobusy STCP nr: 207, 303, 400, 900, 901, 904, 905, 906, 10M i 11M.
- Do mostu można również dojechać tramwajem 22, który zatrzymuje się ok. 10 minut spacerem od mostu. Przystanek nosi nazwę „Batalha”.
Atrakcje i ciekawe miejsca w pobliżu mostu Ludwika I, czyli co jeszcze warto zobaczyć?
Jednym z najcenniejszych zabytków w okolicach mostu Ludwika I w Porto jest monumentalna Katedra Se. Katedra Se w Porto (Sé do Porto) to jedna z najważniejszych świątyni w Porto, a przy okazji też jedna z najstarszych. Góruje ona na klimatyczną dzielnicą Ribeira, odpowiednikiem lizbońskiej Alfamy. Historia Katedry Se w Porto sięga początków XII wieku, a dokładnie okolic roku 1110, kiedy to ówczesny biskup Porto – Hugon – miał zlecić budowę w mieście pierwszej katedry romańskiej.
Wchodząc do wnętrza Katedry i zwiedzając jej wnętrze zobaczymy przede wszystkim obiekt wybudowany na planie krzyża łacińskiego, który składa się z głównej nawy, dwóch bocznych, transeptu, prostokątnego prezbiterium ze sklepieniem kolebkowym. Wnętrze do dziś zachowało swój romański wygląd, a uzupełniają go dodane w kolejnych wiekach różne elementy architektoniczne i zdobnicze.
Idąc dalej od Katedry Se w Porto dochodzi się do słynnej stacji kolejowego św. Benedykta (Estação Ferroviária de Porto – São Bento). Projekt budowy dworca powierzono architektowi José Marques da Silva, który zaprojektował dworzec w stylu neoklasycznym, inspirowany architekturą Beaux-Arts. Stacja kolejowa powstała w pierwszej poł. XX wieku, jednak tym co robi największe wrażenie na wszystkich i co sprawia, że dworzec jest opisywany w każdym przewodniku po Porto jest jego wnętrze. Ponad 20 tysięcy płytek azulejos zdobi wnętrze stacji São Bento, a zajmują one ponad 550 metrów kwadratowych.
Te atrakcje wydają się najciekawsze z punktu widzenia górnego poziomu mostu Luisa I w Porto, a co z Vila Nova de Gaia? Jeśli przejedziemy górnym poziomem mostu do Vila Nova de Gaia, to na pewno warto zobaczyć Klasztor na Serra do Pilar (Mosteiro da Serra do Pilar). Budowa klasztoru rozpoczęła się w 1583 roku, a została zakończona w 1672. Podczas oblężenia Porto w atach 1832-33 wojskom liberałów udało się zająć klasztor, z którego to załoga mogła wspierać obronę głównych sił w Porto. Podczas jednej z obron wzgórza, na którym leży klasztor, 8 września 1832 roku, obrońcy wykazali się wyjątkową odwaga i wytrwałością. Wtedy to zyskali oni określenie Polacos da Serra (Polacy z Serra), a co nawiązywać miało do Polaków walczących podczas obrony Warszawy w powstaniu listopadowym.
Dolny poziom mostu Ludwika I w Vila Nova de Gaia prowadzi przede wszystkim na ulice Av. de Diogo Leite i Av. de Ramos Pinto, przy który to znajdują się słynne piwnice z winem Porto. Warto pamiętać, że to właśnie Vila Nova de Gaia jest głównym miejscem produkcji wina porto, gdyż to właśnie w tym mieście położone są magazyny-piwnice większości wytwórców tego słynnego wina. Idąc promenadą Cais da Gaia zobaczyć można nie tylko wspaniały widok na całe Porto z łodziami barcos rabelos na pierwszym planie, ale też wstąpić do omawiany piwnic z Porto. Te najsłynniejsze piwnice to Cálem (Av. de Diogo Leite 344), Ramos Pinto (Av. de Ramos Pinto 380) lub Sandeman (Largo Santa M.nha 1).
Będąc w okolicach Cais da Gaia (nazywane również Ribeira da Gaia) można przyjechać się kolejką linową Gaia (Teleférico de Gaia). Łączy ona dolną część Vila Nova de Gaia, z górną – okolicami ogrodu Jardim do Morro, z którego już bardzo blisko na górny poziom mostu Ludwika I. Kolejka linowa w Vila Nova de Gaia działa od 2011 roku, a jej łączna długość to 562 metry. Czas podróży ok. 5 minut.
Dolny poziom mostu Ludwika I prowadzi na deptak Cais da Ribeira – jedno z najbardziej malowniczych miejsc Porto. To właśnie tutaj znaleźć można dziesiątki restauracyjek oraz barów, przepiękny widok na most Ludwika I oraz piwnice z winem porto w Vila Nova de Gaia.
Most ponte D. Luís w Porto – zwiedzanie i informacje praktyczne
Podziwiając i zwiedzając most Ludwika I w Porto oraz jego okolice, warto przyjrzeć się najbliższej okolicy mostu. Pod mostem, na Cais da Ribeira, znajduje się niewielka kapliczka Alminhas da Ponte. Upamiętnia ona wielką tragedię, do której doszło 29 marca 1809 roku, kiedy to w nurcie rzeki zginęło ponad 4 tysiące osób uciekających przed wojskami Napoleona.
Tuż obok znajdują się dwa kamienne filary. Są one pozostałością nieistniejącego już mostu Marii II (Ponte D. Maria II), nazywane również czasami Ponte Pensil w Porto. Most powstał w 1843 roku, a podtrzymywały go potężne kamienne filary, z których zostawiono dwa na pamiątkę przeprawy mostowej, która istniała w tym miejscu przed mostem Ludwika I.
Zwiedzając dolną część mostu Ludwika oraz jego okolice warto zwrócić też uwagę na duży panel z płytek azulejos. Nosi on nazwę Czarna Ribeira (Ribeira Negra). Ma on ponad 54 metry długości i został odsłonięty w 1987 roku. Jego autorem jest Júlio Resende.
A jak dostać się najszybciej z dolnego poziomu mostu na góry od strony Porto? Z brzegami rzeki Douro górny poziom mostu Luis I jest połączony schodami Escada dos Guindais i Escada do Codessal. Można również wjechać wspomnianą już windą Funicular dos Guindais.
1 komentarz. Przeczytaj je poniżej lub dodaj kolejny
Porto: Co trzeba zobaczyć i spróbować w Porto? Nie wyjeżdżaj bez... napisał/a:
[…] kolorowych i uroczych miejsc w centrum Porto. Ciągnie się ono od placu Praça Ribeira, aż do mostu Ludwika I. Jest pełne różnego rodzaju kawiarenek, barów, restauracji. Polecamy usiądź w jednych z nich […]